Cuộc sống đặt mục tiêu cho khoa học và khoa học soi đường cho cuộc sống

Tối 20/12 tại Nhà hát Hồ Gươm Hà Nội, giải thưởng Khoa học công nghệ toàn cầu 2023 (VinFuture 2023) gọi tên các tác giả có công trình nghiên cứu xuất sắc. Đây là giải thưởng do Quỹ VinFuture hoạt động phi lợi nhuận được sáng lập bởi Chủ tịch Tập đoàn Vingroup - ông Phạm Nhật Vượng và phu nhân - bà Phạm Thu Hương. Quỹ có sứ mệnh tôn vinh và hỗ trợ các nghiên cứu khoa học, sáng chế, công nghệ đột phá, đã đóng góp hoặc có tiềm năng đóng góp cho cuộc sống của hàng triệu người trên trái đất trở nên tốt đẹp hơn, đồng thời kiến tạo môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai.

Hàng trăm nhà khoa học danh tiếng thế giới hội tụ tại Việt Nam

Lễ trao giải chính thức bắt đầu lúc 20h10, nhưng từ sớm hàng trăm nhà khoa học thế giới và Việt Nam, trong đó có nhiều nhân vật có tầm ảnh hưởng trong giới nghiên cứu toàn cầu, chủ nhân các giải thưởng danh giá như Nobel, Millennium Technology, Turing... đã có mặt.

Lễ trao giải năm nay có sự hiện diện của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Phó thủ tướng Trần Hồng Hà; lãnh đạo ban, bộ, ngành Trung ương và liên đoàn các tỉnh, thành phố.

Về phía quỹ có hai nhà sáng lập Quỹ - ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch tập đoàn Vingroup và phu nhân, bà Phạm Thu Hương - Phó Chủ tịch thường trực tập đoàn Vingroup.

Chủ tịch nước: 'Giá trị của giải thưởng khuyến khích, cổ vũ tinh thần khoa học'

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh mỗi công trình được xướng tên ở lễ trao giải Vin Future 2023 là niềm kỳ vọng lớn cho cuộc sống tốt đẹp của hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ người trên hành tinh.

Theo Chủ tịch nước, lịch sử nhân loại đã làm sáng tỏ chân lý "cuộc sống đặt mục tiêu cho khoa học và khoa học soi đường cho cuộc sống". Khoa học giúp con người hiểu biết chính mình, cung cấp những giải pháp khiến cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Khoa học càng phát triển, xã hội ngày càng văn minh, tiến bộ.

Thế giới đang thay đổi nhanh chóng, với nhiều nguy cơ, thách thức đe dọa con người: biến đổi khí hậu, chiến tranh, xung đột, bệnh tật, đói nghèo, khủng hoảng năng lượng, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước... Các thách thức toàn cầu ấy "dạy" con người khiêm tốn hơn trong ứng xử với mẹ thiên nhiên và các nền văn minh. Tuy nhiên, cũng đòi hỏi con người phải dũng cảm vượt qua loạt giới hạn, rào cản, định kiến để cùng hợp tác với tầm nhìn rộng mở, tìm kiếm giải pháp hữu ích mang tính toàn cầu cho một hành trình phát triển mới, bền vững và nhân văn.

Sứ mệnh quan trọng này tiếp tục đặt lên vai các nhà khoa học mang trong mình sức mạnh tri thức và tình yêu nhân loại, những người nắm giữ chìa khóa để khai mở cách giải quyết những bài toán đang đặt ra trên con đường phát triển của mỗi quốc gia và nhân loại.

"Tôi hoan nghênh tâm huyết của những nhà sáng lập giải VinFuture. Với tầm nhìn mang tính toàn cầu, cách tiếp cận 'chung sức toàn cầu', cổ vũ, tôn vinh những nhà khoa học có công trình nghiên cứu xuất sắc, công nghệ đột phá, mang tính ứng dụng cao, hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho nhiều người, đã tạo kết nối rộng lớn với cộng đồng khoa học thế giới", Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nói.

Từ lần trao giải đầu tiên đến nay, với sứ mệnh "khoa học phụng sự nhân loại" theo đuổi bốn giá trị cốt lõi: bình đẳng, toàn cầu, bền vững và tiên phong, giải thưởng đã phát triển liên tục về chất lượng, số lượng, sự đa dạng, cho thấy sức hấp dẫn, ảnh hưởng, uy tín quốc tế ngày càng tăng.

Theo Chủ tịch nước, với những nhà khoa học chân chính - biểu tượng của phẩm giá và trí tuệ loài người, các giải thưởng chưa bao giờ là mục tiêu trong lao động, mà chính khao khát tìm lời giải cho cuộc sống bằng tình yêu thương nhân loại, đam mê nghiên cứu với tinh thần phụng sự và cống hiến, mỗi nhà khoa học lẫn công trình của họ trở thành câu chuyện đẹp, xứng đáng được tìm kiếm, vinh danh.

Bằng kết quả nghiên cứu sáng tạo, các nhà khoa học đã mang đến cho thế giới niềm hy vọng lớn lao về tương lai huy hoàng của cuộc sống loài người, mang đến cho giới trẻ động lực lớn lao, mạnh mẽ trong hành trình dấn thân vì hạnh phúc con người. Giá trị giải thưởng là sự khuyến khích, cổ vũ tinh thần khoa học, sự khiêm tốn và lòng cầu thị, sự dũng cảm vượt qua thách thức, vượt lên những rào cản, giới hạn, tư duy thông thường để sáng tạo, phụng sự con người.

Tiếp phần phát biểu, Chủ tịch nước nhấn mạnh Việt Nam có lịch sử nghìn năm dựng nước, giữ nước, là dân tộc luôn khát khao hòa bình, độc lập để phát triển đất nước. Từ cảnh bị tàn phá bởi chiến tranh với nhiều vết thương cần hàn gắn, xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, đến nay, sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.

Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam xác định tầm nhìn xa hơn, mục tiêu cao hơn, đó là phấn đấu đến năm 2030 là nước phát triển, có nền công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

"Để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, chúng tôi cần khơi dậy các nguồn lực, vượt qua các thách thức, trong đó có những thách thức toàn cầu và vấn đề nội tại cần phải giải quyết. Trên con đường đó, khoa học công nghệ cùng giáo dục, đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu, là mục tiêu, động lực quan trọng cho sự phát triển nhanh và bền vững", Chủ tịch nước nói.

Khoa học công nghệ được kỳ vọng sẽ tạo ra sự phát triển vượt bậc về kinh tế, xã hội, tăng năng suất lao động, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, nâng cao tiềm lực quốc gia và chất lượng đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Chủ tịch nước tin tưởng trên hành trình phát triển, tham gia có trách nhiệm vào cộng đồng quốc tế, tiếp thu và kế thừa những thành quả của tri thức và khoa học tiến bộ, Việt Nam luôn có sự đồng hành, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ và ủng hộ của bạn bè tiến bộ toàn cầu. Những giải pháp khoa học hữu ích luôn là tham khảo tốt cho Việt Nam.

Trước khi khép lại bài phát biểu, Chủ tịch nước chào đón các nhà khoa học đã đến Việt Nam, hy vọng họ có những trải nghiệm thú vị, dành nhiều tình cảm cho đất nước, con người và văn hóa Việt Nam.

"Tôi trân trọng chúc mừng các nhà khoa học được vinh danh hôm nay. Bên thềm năm mới 2024, thêm một lần nữa, chúc quý vị sức khỏe, hạnh phúc và thành công", Chủ tịch nước nói thêm.

Giải đặc biệt đầu tiên vinh danh hai tác giả giống lúa năng suất cao

Giải thưởng đầu tiên được công bố trong buổi lễ là giải đặc biệt dành cho nhà khoa học từ các nước đang phát triển trị giá 500 nghìn USD. Hai đại diện gồm Giáo sư Võ Tòng Xuân (Đại học Nam Cần Thơ) và Giáo sư Gurdev Singh Khush (người Mỹ gốc Ấn Độ) nhận vinh dự này. Cả hai đã có những đóng góp quan trọng trong phát minh và phổ biến nhiều giống lúa năng suất cao, kháng bệnh tốt, góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

Vinh danh nghiên cứu nền tảng trị bệnh tiểu đường béo phì

Giải Đặc biệt cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới tại VinFuture 2023 thuộc về nhóm nhà khoa học: Giáo sư Daniel Joshua Drucker (người Canada), Giáo sư Joel Francis Habener (người Mỹ), Giáo sư Jens Juul Holst (người Đan Mạch) và Phó Giáo sư Svetlana Mojsov (người Mỹ).

Nhóm tác giả chiến thắng giải thưởng với công trình tiên phong khám phá vai trò của peptide giống glucagon -1, là nền tảng cho các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường và béo phì hiệu quả, giúp thúc đẩy các liệu pháp điều trị mới đối với các bệnh thoái hóa thần kinh, góp phần kiến tạo một thế giới khỏe mạnh hơn.

Giáo sư người Mỹ thắng giải đặc biệt với phát hiện lỗ thủng tầng ozone

VinFuture là giải thưởng đầu tiên và duy nhất trên thế giới có hạng mục dành riêng cho nhà khoa học nữ, tôn vinh sự kiên trì, bản lĩnh của họ. Giáo sư Susan Solomon, nhà khoa học người Mỹ, xuất sắc vượt các đề cử khác nhờ công trình nghiên cứu, khám phá cơ chế gây suy giảm tầng ozone ở Nam Cực. Bà nhận giải đặc biệt cho nhà khoa học nữ với trị giá 500.000 USD.

Giải thưởng lớn nhất 3 triệu USD gọi tên bốn nhà khoa học

Giải thưởng lớn nhất, trị giá 3 triệu USD (73 tỷ đồng), được nhiều người mong chờ. Khán phòng vang lên những tràng pháo tay khi cặp MC công bố giải chính VinFuture 2023 thuộc về kiến tạo nền tảng bền vững cho năng lượng xanh thông qua sản xuất pin mặt trời và lưu trữ bằng pin Lithium-ion.

Khép lại buổi lễ, MC Thụy Vân và Đức Bảo gửi lời chúc đến các nhà khoa học góp mặt tại giải thưởng VinFuture 2023, hy vọng những phát minh của họ sẽ ngày càng tiến bộ, cùng chung sức kiến tạo nên những thành tựu to lớn cho nhân loại, giống như chủ đề của giải thưởng năm nay "Chung sức toàn cầu".

Minh Thư – KXHHTT